Gebroken functies
1
a

Horizontale asymptoot: y = 0 ; verticale asymptoot: x = 1 2 .

b

f ( x ) = 4 4 ( 4 x 2 ) 2

c

Lijnstuk A B heeft helling 4 . f ( x ) = 4 ( 4 x 2 ) 2 = 4 , dus x = 1 of x = 0 .
f ( 1 ) = 2 , dus het punt C ( 1,2 ) ligt op de grafiek van f en op lijnstuk A B en de raaklijn in C heeft dezelfde helling als lijn A B . Dus lijn A B raakt de grafiek van f in C .

d

Als je de standaardhyperbool 1 2 eenheid naar rechts schuift krijg je de grafiek van het verband: y = 1 x 1 2 = 4 1 4 ( x 1 2 ) = f ( x ) .

e

Uit de figuur bij deze opgave volgt dan: x > 1 2 en x 1 .

2
a

Horizontale asymptoot: y = 3 ; verticale asymptoot: x = 2 .

b

p + q x + 2 = p x + 2 p + q x + 2 . Dus p = 3 en 2 p + q = 3 , dus q = 3 .

c

f ( x ) = 3 + 3 x + 2 , dus f is de ketting x u y , met u = x + 2 en y = 3 + 3 u .
Dus f ( x ) = 1 3 1 u 2 = 3 ( x + 2 ) 2 .

d

De eerste coördinaat van het snijpunt van de grafiek van met de x -as is 1 en f ( 1 ) = 3 . Als α de gevraagde hoek is, dan tan ( α ) = 3 .

e

g ( x ) = 3 3 x

3
a

f ( x ) = 1 1 x 2 ; f ( x ) = 0 x = ± 1 , dus de raaklijn is horizontaal in ( 1,2 ) en in ( 1, 2 ) .

b

Die lijn heeft vergelijking y = x ; dat is omdat f ( x ) x = 1 x en 1 x naar 0 nadert als x zeer positief of zeer negatief is.

c

Dan moet de helling van de raaklijn tan ( 45 ° ) = 1 of 1 zijn.
De helling kan niet 1 zijn, dus f ( x ) = 1 x = ± 1 2 = ± 1 2 2 . Dus in de punten ( ± 1 2 2 , ± 3 2 2 ) .

d

De eerste coördinaat van B is a + 2 en de tweede coördinaat van A is gelijk aan de tweede coördinaat van B , dus f ( a ) = f ( a + 2 ) , dus a + 2 + 1 a + 2 = a + 1 a .
2 + 1 a + 2 = 1 a 2 a ( a + 2 ) + a = a + 2 (beide kanten van de vergelijking met a ( a + 2 ) vermenigvuldigd.
Dus a = 1 ± 2 .

4
a

Voor T = 10 geldt: R 177 ; voor T = 20 geldt: R 701 . Dus de overlevingstijd is 701 177 4 keer zo groot

b

5,0 uur is 300 minuten, dus 300 = 15 + 7,2 0,0785 0,0034 T . Hieruit volgt:
0,0785 0,0034 T = 7,2 300 15 T = 7,2 285 0,0785 0,0034 , dus de gevraagde watertemperatuur is 16 ° C.

c

Er is een verticale asymptoot bij de T -waarde waarvoor geldt:
0,0785 0,0034 T = 0 T 23 .
Als de watertemperatuur (van onderaf) nadert tot 23 ° C wordt de overlevingstijd heel groot, dus voor een te water geraakte persoon wordt de situatie dan nooit levensbedreigend.

d

R is de ketting T u R met u = 0,0785 0,0034 T en R = 15 + 7,2 u 1 . Dus R ( T ) = 7,2 u 2 0,0034 , dus R ( T ) = 0,02448 ( 0,0785 0,0034 T ) 2 , dus R ( T ) > 0 voor alle T , dus is R stijgende functie van T .

e

Als T met 5 toeneemt, wordt Z twee keer zo groot, dus de groeifactor per ° C is 2 1 5 . Dus Z = 0,25 2 1 5 T .

Functies met een wortel
5
a

Noem het midden van het grondvlak D , dan D A = 2 en
D T 2 = A T 2 D A 2 = 7 , dus de hoogte is D T = 7 .

b

1 3 4 7 = 1 1 3 7

c

De oppervlakte van A B C D = x 2 .
D T = 9 1 2 x 2 , dus de inhoud van de piramide is 1 3 x 2 9 1 2 x 2 =
1 9 x 4 9 1 2 x 2 = x 4 1 18 x 6 .

d

y = x 4 1 18 x 6 is de ketting x u y met y = u en u = x 4 1 18 x 6 , dus y ( x ) = 1 2 x 4 1 18 x 6 ( 4 x 3 1 3 x 5 ) .
y ( x ) = 0 4 x 3 1 3 x 5 = 0 , dus x = 0 of x 2 = 12 , dus de inhoud is maximaal als x = 2 3 .

6
a

3 : 4 + 4 : 8 = 1,25 , dus 1 uur en 1  kwartier.

b

3 2 + 4 2 4 = 1,25 , dus ook 1 uur en 1  kwartier.

c

13 4 + 2 8 1,15 , dus ongeveer 0,1 60 = 6  minuten tijdwinst.

d

60 ( x 2 + 9 4 + 4 x 8 ) = 15 x 2 + 9 + 30 7,5 x

e

-

f

d t d x = 15 x x 2 + 9 7,5

g

15 x x 2 + 9 7,5 = 0 x 2 + 9 = 2 x x 2 + 9 = 4 x 2 , dus x = 3 .

7
a

75,6 km/u is 21 m/s. Dus v ( t ) = s ( t ) = 3 t = 21 , dus na 49 seconden.

b

Als t > 49 is de grafiek van s de raaklijn aan de grafiek van s in het punt met t = 49 . Deze lijn heeft helling 21 en gaat door ( 49,686 ) . De raaklijn heeft dus vergelijking s = 21 t 343 . Na 180 seconden is dus s = 21 180 343 = 3437 meter afgelegd.

8
a

( x x ) 2 = x x x = x of x x = x , dus x = 2 x of x = 0 . Dus x = 4 .

b

f ( x ) = ( x x ) 2 = x 2 2 x x + x = x 2 2 x 1 1 2 + x , dus
f ( x ) = 2 x 2 1 1 2 x 1 2 + 1 = 2 x 3 x + 1 .

c

De eerste coördinaat van B noemen we x , dan f ( x ) = 1 2 x 3 x = 0 , dus (deel beide kanten door x ):
2 x 3 = 0 x = 2 1 4 , dus B = ( 2 1 4 , 9 16 ) .
Een vergelijking van de gevraagde raaklijn is y = x 27 16 .

d

Dan moet 36 = ( 36 p 36 ) 2 36 = ( 36 6 p ) 2 , dus 36 6 p = ± 6 , dus p = 5 of p = 7 .

9
a

Dat is de ketting x u O X met u = x 2 + 16 x en O X = u .
Dus O X ( x ) = 1 2 u ( 2 x 16 x 2 ) = x 8 x 2 x 2 + 4 x

b

f ( x ) = 2 x x . De helling van de grafiek van f in het punt met eerste coördinaat 2 is dus f ( 2 ) = 2 2 2 .
Als x = 2 , dan heeft O X helling f ( 2 ) 2 = 4 2 2 . Het product van deze hellingen is 1 , dus klopt.

10
a

De x -as en de y -as.

b

f ( x ) = 6 x 2 + 12 x 3 , dus f ( x ) = 0 x = 2 .
Het maximum is f ( 2 ) = 1 1 2 .

c

f ( x ) = 12 x 3 36 x 4 , dus f ( x ) = 0 x = 3 , dus het buigpunt is: ( 3,1 1 3 ) .

11
a

De lijn gaat door ( 0,0 ) en ( a , f ( a ) ) , dus zijn helling is f ( a ) a ;
de lijn raakt de grafiek van f in het punt met eerste coördinaat a , dus de helling is f ( a ) .

b

a a + 4 a = 1 1 2 a 1 2 a a = 4 a = 4

Kaal differentiëren
12

f ( x ) = 1 2 2 + x 1 2 2 x ; g ( x ) = 1 1 2 2 x ;
h ( x ) = 9 ( 2 x ) 8 ; k ( x ) = 1 2 3 ( 2 x 3 ) 2 .